Heidegger’in Descartes eleştirisi bağlamında “Malone ölüyor” kitabının değerlendirmesi

Abstract

Bu çalışma felsefi bir düşüncenin edebi bir eser yoluyla nasıl somutlaştırılacağını göstermeye çalışma amacındadır. 17. yüzyılda Rene Descartes insanı ele alırken bir düalizim yaratır ve insanı insan yapan özelliğin bilinç olduğunu söyler. Böylece insanı Cogito olarak ortaya koyar. Descartes tarafından ortaya konulan insan anlayışının 20. yüzyılda işlemez hale gelmesi, bu dönemde yaşamış Martin Heidegger’in yaptığı eleştiriler üzerinden temellendirilir. Heidegger bu düalist insan anlayışı indirgemeci ve ontolojik bütünlüğü bozucu yapısına dikkat çeker. Diğer taraftan 20. Yüzyıl edebiyat ve felsefenin birbirine çok yaklaştığı bir dönemdir. Özellikle varoluş felsefesi filozofları ile edebiyatçılar birbirini düşünsel olarak fazlaca etkiler. Filozofları etkileyen edebiyatçılardan biri de Samuel Beckett’tir. Beckett, “Malone Ölüyor” isimli kitabında Malone’yi Cogito’nun temsili bir anti kahraman olarak tasarlar. Fakat bunu ironik bir biçimde yaptığı için tam bir Cogito görüntüsü oluşturmaktan ziyade Cogito-Dasein arasında bir salınım gerçekleştirir, gibi görünür. Çalışmanın amacı, Cogito-Dasein geriliminde insanın dünyada nasıl yaşayacağını Beckett’in “Malone Ölüyor” isimli kitabından hareketle değerlendirmektedir. Bu değerlendirme Descartes ve Heidegger düşüncelerinde insanın nasıl bir varlık olduğunu temele alınarak zaman ve ölüm kavramları üzerinden yapılmıştır.

The current study aims at showing how a philosophical thought could be concretized by means of a literary work. While dealing with human being, Descartes creates a dualism in the 17th century and tells that what makes human being a human is the consciousness. In this way he reveals human as Cogito. The fact that the sense of human being put forward by Descartes is made standstill is based upon the criticisms made by Martin Heidegger having lived in this period. Heidegger puts a premium on the reductionist structure distorting ontological unity of this dualist human sense. On the other hand, 20th century is an era when literature and philosophy come closer to each other. In particular, the philosophers of existential philosophy and litterateurs affect each other intellectually to a great extent. One of the litterateurs affecting philosophers is Samuel Beckett. In his novel “Malone Dies”, Beckett designs Malone as an antagonist representing Cogito. However, as he does it in an ironic way, he pretends to realize a swinging between Cogito-Dasein rather than making a full image of Cogito. The purpose of the current study is to -evaluate how human being can live in the world in the tension of Cogito-Dasein depending on the novel “Malone Dies” by Beckett. This evaluates was made over the concepts of time and death based on what kind of being is human in the thoughts of Descartes and Heidegger.