Mantle ve ters Y düzensiz sahalarında Kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi

Abstract

Radyoterapide kritik organların korunması amacıyla ışın alam içine konulan bloklar, korunmuş hacimden ışın saçılmasını azaltarak, açık alanın doz dağılımlarının değişmesine neden olurlar. Düzensiz alanların derin doz % değerlerinin bulunmasına ilişkin çeşitli metotlar geliştirilmiş olmasına rağmen, rutinde kullanılan bu metotların ölçümlerle geçerliliğinin incelenmesi gereklidir. Bu çalışmada çeşitli düzensiz alanların (Mantle ve Ters Y alanların) ölçülen derin doz % değerleri, kare eşdeğeri ve [4 x (A/P)] yöntemiyle bulunan alanların derin doz % değerleri ile karşılaştırılmış, bloklu ve açık alan doz verimleri ölçülmüştür. Ayrıca üç derinlikte (0.5,5 ve 10 cm derinlikler için) açık ve bloklu alanların doz profilleri çizdirilmiş ve bloklamanın açık alan doz profiline olan etkisi incelenmiştir. Seçilen düzensiz alanlarda DD % değerlerinin ölçülmesinde her iki hesaplama yöntemi de blok kenarındaki noktalar hariç derin doz % değerleri için uygundur. Bloklu alanlar ile açık alanların doz verimleri mukayese edildiğinde bloklamanın % 25'den az olduğu vakalarda açık alan (kolimatör) doz veriminin kullanılabileceği görülmüştür. Bu çalışmada kullanılan alanlarda blok altındaki dozlar, tüm alanlar için dmax'ın % 10'u civarındadır. Her kliniğin kendi hesaplama yöntemini kendi koşullarında belirmesi uygun olacaktır.

Shielding blocks for protection of vital organs within a radiation field give rise to changes in dose distribution of open field due to decreasing of scattered radiation from the shielded areas. Several methods have been used to calculated depth dose values for irregular fields. However, validity of such methods should be verified before routine use in clinic. In this study, measured percentage depth doses for selected irregular fields have been compared with percentage depth dose for fields obtained using equivalent squares and [4 x (A/P)] techniques. Dose rates for blocked and unblocked fields have been measured. Also, dose profiles for open fields at 0.5 cm and blocked fields for three depths -0.5, 5 and 10 cm depth - have been obtained and the effect of blacking on dose profile for open field has been investigated. Both techniques ([4 x A/P] and equivalent squares) were convenient for percentage DD except points at block edge. When out-put values for selected blocked fields were compared with those of open fields, if blocked fields were less than 25 %, out-put of open fields could be used for irregular fields. The dose under the block for selected field was about 10 % of dose at d max.