Kısa vadeli sigorta kollarında üçüncü kişinin SGK’ya karşı sorumluluğu

Abstract

Kısa vadede ortaya çıkan sosyal risklerden olan iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortaları; 5510 sayılı Kanun kapsamında “Kısa Vadeli Sigorta Hükümleri” başlığı altında düzenlenmiş olup Sosyal güvenlik sistemi, varoluş nedenine uygun olarak bireylere asgari yaşam düzeyi sağlamak maksadıyla bu sosyal risklere karşı güvence niteliğinde sağlık ve parasal yardımlarda bulunur. Sosyal Güvenlik Kurumu da sosyal risklerle karşı karşıya kalan sigortalı ve/veya sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine yaptığı ödemeleri; sigortalıya ve/veya hak sahiplerine Kurumca sağlık ve parasal yardımda bulunulmasına yol açan olayda kusuru bulunan işveren ile üçüncü kişilere rücu eder. Zira; bu yardımlar sebebiyle Kurumun malvarlığında azalma meydana gelecektir. Her ne kadar sosyal hukuk devleti ilkesi gereğince sosyal güvenlik sistemlerinin varoluş amacına uygun olarak yardımların yapılması gerekmekte ise de sosyal güvenlik sistemlerinin işlevini yitirmeyip temelinde yatan düşünceye hizmet edebilmesi için malvarlığında meydana gelen eksilmenin de telafisi gerekmektedir. Ayrıca Kurumun zararlandırıcı sigorta olayında kusuru bulunanlara yapmak zorunda kaldığı harcama ve ödemeleri rücu etmesinin; zararlandırıcı olayın önlenmesi ve zarara sebep olan üçüncü kişi ile işverenlerin, daha özenli davranmasına teşvik etmek amacına da hizmet ettiği söylenebilir. Çalışmamızın konusunu üçüncü kişinin SGK’ya karşı sorumluluğu teşkil ettiğinden Kurumun rücu hakkının üçüncü kişiler açısından kapsam ve koşulları; mevzuat, doktrin görüşleri ve Yüksek Mahkeme Kararları ışığında incelenmiştir.Occupational accidents and professional diseases, sickness, and maternity insurances, which are among the social risks incurred in the short term, are regulated under the title of “Short Term Insurance Provisions” within the scope of Law No. 5510, and the social security system renders health and monetary benefits to individuals against such social risks in accordance with its rationale for existence in order to maintain a minimum level of subsistence. The Social Security Institution recourses the payments it has made to the insured person and/or his/her beneficiaries upon the death of the insured person in case of social risks, to the insured person and/or his/her beneficiaries, and to the employer and third parties who have been negligent in the incident that led to the provision of health and monetary aids by the Institution to the insured person and/or his/her beneficiaries. Yet, there will be a reduction in the assets of the Institution due to these aids. Although it is necessary to provide aids in accordance with the purpose of the existence of social security systems under the principle of social law state, the loss of assets must also be compensated in order to maintain the function of social security systems and serve the idea that lies behind them. Furthermore, it may be asserted that the recourse by the Institution for the expenditures and payments that it has to pay to those who are negligent in the detrimental incident serves the purpose of preventing the detrimental incident and encouraging the third parties and employers who cause the damage to act more diligently. Since the topic of our study involves the liability of the third party against the SSI, the scope and conditions of the Institution's right of recourse for third parties have been examined based on the legislation, doctrinal opinions, and judgements of the Supreme Court.