Kaçınmacı ırkçılık olgusunun kültürleşme stratejileri ile ilişkisi: Türklerin Suriyelilere yönelik tutumlarına dair bir inceleme

Abstract

Bu çalışma, kaçınmacı ırkçılık kuramının Türkiye'deki geçerliliğini test etmeyi ve kaçınmacı ırkçıların kültürleşme tercih ve algılarını saptamayı amaçlamaktadır. Araştırma verileri demografik bilgi formu, dört adet ölçek ve Örtük Çağrışım Testi kullanılarak 271 Türk katılımcıdan yüz yüze toplanmıştır. Dış grup üyesi olan Suriyelilere yönelik açık ve örtük önyargı iki boyutlu model aracılığıyla sınıflandırılmış ve katılımcıların %34’ünün kaçınmacı ırkçı bir şekilde davrandığı saptanmıştır. Pearson korelasyon analizi sonuçları eğitim düzeyinin kaçınmacı ırkçılığı yordadığını göstermektedir. Ki-kare analizi sonuçlarıysa üniversite mezunu katılımcıların daha sıklıkla kaçınmacı ırkçı olarak, üniversite mezunu olmayanların daha sıklıkla baskıcı ırkçı olarak davrandığını göstermektedir. Hipotezlerle uyumlu şekilde kaçınmacı ırkçıların en çok tercih ettikleri kültürleşme stratejisinin entegrasyon, dış gruba en çok atfettikleri kültürleşme stratejisinin ayrılma olduğu bulunmuş ancak Tekrarlı Ölçümler ANOVA’ya göre sadece kültürleşme algısındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. Örtük tutumlar ile entegrasyon tercihi arasında bir ilişki bulunmazken, örtük tutumlar ile dış gruptan algılanan entegrasyon tercihi arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Ortak iç grup kimlik modeli ve politik psikoloji literatürünün Türkler ve Suriyeliler bağlamında birbiri ile çelişen varsayımlarının karşılaştırıldığı Çoklu Regresyon analizinde dindarlık ve sağ-sol ideolojik spektrumundaki konum değişkenlerinin Suriyelilere yönelik açık önyargıyı istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde yordamadığı görülmüştür. Son olarak kaçınmacı ırkçı, baskıcı ırkçı ve gerçekten önyargısız profillerinin politik ideolojilere göre nasıl farklılaştığı Karışık Desen ANOVA ile, bu profilleri en güçlü yordayan değişkenler iki durumlu lojistik regresyon analiziyle incelenmiştir. Sonuçlar kaçınmacı ırkçılık kuramının Türkiye bağlamında anlamlı bir açıklama sunduğunu gösterdiği ve özbildirime dayalı kültürleşme tercihi ölçümlerinin gruplar arası ilişkiyi betimlemek ve öngörmek için yeterli olmayabileceğini açığa çıkardığı için önem taşımaktadır.

This study aims to test the applicability of aversive racism theory in Turkey and analyze the acculturation preferences and perceptions of aversive racists. Data were collected face-to-face from 271 Turkish participants using a demographic information form, four scales and the Implicit Association Test. Explicit and implicit prejudice against Syrians were classified through two-dimensional model. It was found that 34% of the participants behaved as aversive racists. Pearson correlation analysis showed that education level predicts aversive racism. According to Chi-square analysis, university graduate participants are more often aversive racists, while non-university graduates are more often oppressive racists. Consistent with the hypotheses, aversive racists preferred integration strategy more while perceiving that immigrants choose separation, but according to Repeated Measures ANOVA, only the difference in acculturation perceptions was significant. A negative correlation detected between implicit attitudes and perceived integrationbut a correlation was not found between implicit attitudes and integration preference. According to the Multiple Regression analysis, which compared conflicting assumptions of common ingroup identity model and of political psychology literature in the context of Turks and Syrians, religiosity and right-left political ideology did not significantly predict explicit prejudice. Finally, how aversive racist, oppressive racist, and truly unprejudiced profiles differ according to political ideologies were examined with Mixed Design ANOVA, and the variables that most strongly predict these profiles were examined with two-state logistic regression analysis. Results show that aversive racism theory offers a meaningful explanation in Turkey, and measures of self-report acculturation preference may not be sufficient to describe and predict intergroup relations.