Bir okuma yöntemi olarak empati yöntemi

Thumbnail Image

Date

2015-04-15

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Uludağ Üniversitesi

Abstract

Yazınsal metinler farklı bakış açıları ve yöntemlerle okunur. Eleştirmen de bunlardan birini özgürce seçer. Burada sorun metni okuyanın amacıyla metnin nasıl örtüşeceğidir. Sorun düzeyinde ortaya çıkan yazınsal metne yaklaşım biçimi ve uygulanacak yöntem özellikle eleştirmenin bakış açısı, algı ve beğenisiyle doğrudan ilintilidir. Buna göre nesnel gerçek aşılarak, yaratıcı, kurguya dayalı ve öznel ikinci bir paradigma - metin ortaya çıkarılır. Bu ikinci metinde gerçek, sürrealistlerin yaptıkları gibi görsel ve anlıksal boyutlar kazanarak dönüşüme uğrar ve bir üstgerçeklik biçimi kazanır. Bu ikinci metinde bilinç ve gerçek parçalara ayrılır, yeniden yaratılır. Eleştirmen gerçeği algılama süreci içerisinde bir potada değişime uğratır, imbikten geçirir ve yeni bir gerçek yaratır. Üstgerçeklik biçimindeki bu paradigma metin sanatsal ve yazınsal boyuttan başka bir şey değildir. Bu, nesnel gerçekliğe yönetilen yeni bir bakış açısıdır. Sanatsal ve yaratıcı olan da budur. Bu, sanatsal olanın nesnel gerçeklerin ötesinde olduğu anlamındadır. Paradigma metinde gerçek görülenden çok sezilen yönüyle ele alınır. Bu, yazar ile okur arasında kurulan göreli, öznel ve aşkın bir kurgudur. Bu, nesnel metnin aşılmasıdır. Bu yöntem eleştirmene estetik, sanatsal ve dramatik bir özgürlük sağlar. İlk metin bir re-ekritür olarak yeniden yazılır. Eleştirmen de protagonist ve metteur en scène durumundadır.
Il convient de lire les textes littéraires selon des points de vue divers et avec des méthodes différentes. Le critique choisit donc librement l’une de celles-ci. Ici, le problème est de savoir en quoi le texte littéraire rejoindra le but de celui qui le lit. La problématique du mode d’approche des textes littéraires et de la méthode à appliquer dépend directement du point de vue du critique, de son appréhension et de son appréciation. De ce point de vue, en dépassant la réalité objective, un texte second paradigme émerge se basant sur la créativité, la fiction et la subjectivité. Au sein de ce texte second, la réalité, comme dans le procédé mis au point par les surréalistes, gagne une dimension visuelle et intuitive et subit une véritable métamorphose, acquérant ainsi une qualité de surréalité. Dans ce texte second, la conscience et la réalité se morcellent et sont recréées. Le critique fait alors subir à la réalité une transmutation, en faisant passer cette dernière dans l’alambique. Le texte paradigme, de forme surréaliste, n’est rien d’autre que l’expression de la forme artistique et littéraire. Cela équivaut à porter un nouveau regard sur la réalité objective. C’est la caractéristique propre du processus artistique et créatif. On peut donc affirmer que l’essence de l’art se situe au-delà des réalités objectives. Dans le texte paradigme, la réalité est davantage appréhendée sur un mode intuitif qu’objectif. Il s’agit d’une fiction relative, subjective et supérieure entretenue dans le rapport entre l’écrivain et le lecteur. Le texte objectif est dépassé. Cette méthode accorde au critique une liberté esthétique, artistique et dramatique. Le premier texte est donc recréé en tant que réécriture alors que le critique se voit conférer les rôles de protagoniste et de metteur en scène.
Literary texts can be read and analyzed in a variety of ways. The critic chooses one of those available to him/her freely. The issue here is how far the aim of the reader corresponds with the text itself. The problematic concerning the method used in how to approach and handle a literary text is in direct correlation with the views, the conceptions and the desired aims of the critic. In conjunction with this, objective reality is set aside and a creative, fictional and subjective paradigm is created- namely a second text. In this second text, reality takes on visual and momentary dimensions as with surrealist creations and mutates and takes the form of a suprareality. In this derived text conscious and reality are dissected and recreated. The critic is his/her conception process purifies and changes this reality and recreates a new one. This suprareal paradigm is actually the artistic and literary aspects of the text. This is a new way of viewing objective reality. This is an artistic and creative endeavor. This is a reflection of the artistic beyond the confines of concrete and objective realities. In the paradigm text the text is approached with an intuitive perspective as opposed to an objective one. This is the establishment of a subjective, personal and superfictive bond between writer and reader. This entails moving beyond the objective and concrete text. This method of analysis allows the critic aesthetic, artistic and dramatic freedom. The initial literary work is re-written as a text. The critic thus becomes the protagonist and the producer.

Description

Keywords

Paradigma-metin, Üstgerçeklik, Algı, Kurgu, Öznellik, Yaratıcılık, Texte paradigme, Surréalité, Perception, Fiction, Subjectivité, Créativité, Paradigme-text, Suprareality, Subjectivity, Creativity

Citation

İnal, T. (2015). “Bir okuma yöntemi olarak empati yöntemi”. Eğitim Fakültesi, 28(Frankofoni Özel Sayı), 1-9.