Türk banka sisteminde iştirakçilik uygulaması

Abstract

1963 yılından itibaren planlı kalkınma dönemine giren Türk Ekonomisi, kalkınmalarını kamu ve özel kesimin bir arada bulunduğu karma bir ekonomi stratejisi içinde belirleyerek, özel kesimden daha önceki dönemlere göre daha fazla gayret beklendi i ve bu gayretin istikrarlı bir ekonomik düzende bazı teşvik önlemleriyle desteklenebileceği ve kalkınma planlarının başarıya ulaşmasının özel kesimin kalkınma çabasına büyük ölçüde katılması ve karma ekonomi düzeni içinde özer kesimin toplam yatırım ve buna bağlı toplam üretim faaliyetlerinin önemli bir kısmını yüklenmesi ile sağ anabileceği belirtilmişti özel kesim planlı kalkınma çabası içinde yerini alırken) kapitalist sistemde; Banka sisteminin, sermayesi olanlarla kendi sermayelerini ödünç sermaye alarak büyütmeyi amaçlayanlar arasında aracılık olan görevine uygun olarak Türk Banka Sistemi de Türk Kapitalizminin en dinamik kesimini oluşturmuş ve oluşturmaktadır. Banka sistemi ekonomik gelişme içinde yatırımların gerçekleşmesinde kullanılabilecek; teşebbüs gücü ve sermaye olmak üzere iki önemli unsura sahiptir Ve bu sistemi oluşturan kamu ve özel kesim bankaları sahip oldukları bu unsurları değişen nitelik ve nicelikler içinde iştirak ilik uygulamaları ile kullanmış ve kullanmaktadırlar. Geleneksel anlayış içinde, iştirakçilik uygulaması; sanayi işletmeleri kurmak, kurulmuş olanlara iştirak etmek, bunları finanse etmek, bunların denetimini yüklenmek, hisse senetlerini plase etmek amacıyla büyük sermaye çalışan ,hatta halk ile ilişkileri bir mevduat (ticaret) bankasıyla olan bazı ülkelerde de mali şirket adıyla adlandırılan iş bankalarının işlevi olmaktaysa da çeşitli ekonomik gelişme koşulları birçok ülkede ticaret bankalarını da iştirak ilik uygulamalına yöneltmiş. Alman Banka sistemi içinde de Deutsche Bank, Dresdner Bank, Commerzbank v.d. gibi ticaret bankaları grubu milyonlarla belirtilebilen müşteriye hizmet vererek dünya çapında çalışmakla beraber özellikle başta ipotek bankaları olmak üzere birçok kredi kurumuna, sanayi ve ticaret işletmelerine iştirakte bulunmuşlardır.