Şiire ilişkin felsefi bir soruşturma: İmkanı ve tanımı

Abstract

Bu makalede şiir için bir tanımın yapılıp yapılamayacağını şiirin nasıl mümkün olduğunu inceleyerek soruşturuyoruz. Bu bağlamda ilk önce insan ve hayvan bildirişiminin bir kaşılaştırmasını verip, insan bildirişiminin mahiyetini ortaya koymaya çalışıyoruz. Bunun yanında mütehayyile yetisine ilişkin ayrıntılı bir çözümleme getiriyoruz. Sonuç olarak şiiri tahayyül edilmiş dilin (mütehayyel) mutlak öznel ifade edici görünüşü olarak tanımlıyoruz. Bu tanımın bir şeyi şiir iddiasına dâhil etmeyi sağlayabilecek yegâne mantıksal imkanı ve ontolojik zemini sunduğunu düşünüyoruz. Fakat sanatların birbirlerinin sınırları içine girebileceğini ve böylece tek bir türe ait olmayan ya da tür-aşırı olan sanat eserlerinin olabileceğini reddetmiyoruz. Bunun yanında, görsel şiir meselesini ele alıp, onun şiir olup olmadığını görsel dil iddiası üzerinden tartışıyoruz. Görsel dilin ancak ses imleri yerine görsel imler kullanılarak görsel bir dil olacağını, başka türlü bir görselliğin dil tanımının dışına çıkacağını iddia ediyoruz. Yaptığımız çözümlemelerde görsel şiirin görsel de olsa bir dile dayanmadığını, dolayısıyla bir şiir olamayacağını söylüyoruz. Bununla birlikte onun başka türden bir görsel sanat olduğunu teslim ediyoruz.

In this article, I seek for a definition of poetry in studying how poetry possible is. And, I give an analysis of language and our faculty of imagination. Consequently, I suggest the following definition: Poetry is (absolutely) subjective, expressive appearance of imaginative language. I claim that this is the only logical possibility and ontological ground for taking something to be poetry. However, I do not overlook the fact that various arts can enter the boundaries of one another and there may be works which do not belong to one type or genre of art. Besides, I deal with so-called visual poetry in investigating its possibility. I claim that visual poetry is possible only through possibility of a visual language. A visual language is possible through replacing verbal signs with the visual signs. So, visual poetry does not replace verbal signs with the visual signs. It replaces language with visuality. Thus, so-called visual poetry cannot be regarded as poetry because it is not based on language as such. However, I accept that it is a kind of visual art.