Fen Bilimleri Yüksek Lisans Tezleri / Master Degree

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/22

Browse

Now showing 1 - 6 of 6

Arazi toplulaştırması öncesi ve sonrası tarımsal işletmecilik maliyetlerinin değerlendirilmesi
(Uludağ Üniversitesi, 2019) Kesici Bahar, Sevgi; Kirmigil, Müge; Fen Bilimleri Enstitüsü; Biyosistem Ana Bilim Dalı; 0000-0002-8276-6039; 0000-0002-6832-7742
Bu çalışmada arazi toplulaştırması öncesi ve sonrası tarımsal işletmecilik maliyetlerinin değerlendirilmesi amacıyla Kayseri İli Yeşilhisar İlçesi Kesik Mahallesi tarım arazilerinde gerçekleştirilen arazi toplulaştırma uygulamaları dikkate alınmıştır. Çalışma, arazi toplulaştırma çalışmalarının işletme ekonomisine katkısını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Arazi toplulaştırma projelerinde parsellere ulaşım sağlanması, parsellerin şekilleri düzenlenip parsellerin birleştirilmesi, su kaynaklarının etkin kullanılması buna bağlı olarak maliyetlerin azaltılması başta olmak üzere birçok yararı bulunmaktadır. Araştırmada toplulaştırma öncesi ve sonrası şartlarda tarımda girdi kullanımı, projelerin toplulaştırma oranı, toplulaştırmanın parsel şekil büyüklük ve sayısına etkisi, toplulaştırma öncesi ve sonrası zaman farkı ve yakıt tüketimindeki değişim performansları belirlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Çalışma alanından 5 adet örnek işletme seçilmiştir. Yol uzunlukları ve güzergahlardaki değişimler belirlenmiştir. Yollardaki toplam azalma miktarını belirlemek için, köy merkezinden tüm parsellere ulaşım için kat edilen yol uzunluğu, NETCADGIS 7.0 bilgisayar ortamında hesaplanmıştır. Toplulaştırma sonrasında yola cephesiz parsel sayısı azalmış, tarımsal mekanizasyon kolaylığı açısından dikdörtgen şeklindeki parsel sayısı ve oranında artış sağlanmıştır. Toplulaştırma öncesi parsel sayısı 2136 iken toplulaştırma sonrası 1562 ye düşmüştür. Ayrıca toplulaştırma öncesi dikdörtgen şekilli parsel oranı %38.25 iken toplulaştırma sonrası %48.05 olmuştur. Toplulaştırma oranı %26.87 olarak gerçekleşmiştir. Çalışmada Haziran 2019 yılı için yakıt tüketimi ve kullanılacak olan alet ekipmanlar belirlenmiştir. Motorin fiyatı Kayseri İli Yeşilhisar İlçesi için 6.35TL/lt olarak alınmıştır. Çalışmada toplulaştırma sonrası işletme merkezi ile parseller arası yol uzunluklarında ki değişimler ile tarla başına kadar traktör hız faktörleri hesaba katılarak toplam çalışma süreleri hesaplanmış ve zamandan tasarruf sağlanmıştır. Bu şekilde doğru ve verimli mekanizasyon kullanımı tarımda kaliteyi ve büyümeyi arttırmıştır. Arazi toplulaştırması ile sürüm giderlerinde değişen oranlarda maliyet azalmakta ve tasarruf sağlamaktadır.
Bursa bölgesinde faaliyet gösteren üç adet broyler işletmesinin karbon ve su ayak izlerinin hesaplanması ve çevresel sürdürülebilirliğinin belirlenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2019-09-04) Yaylı, Büşra; Kılıç, İlker; Fen Bilimleri Enstitüsü; Biyosistem Ana Bilim Dalı; 0000-0002-0198-3550; 0000-0003-0087-6718
Bu çalışmada, Bursa’da faaliyet gösteren üç adet broyler işletmesinde (Kümes-1 [K1], Kümes-2 [K2], Kümes-3 [K3]), 1 kg beyaz et olarak belirlenen fonksiyonel birim başına işletme sınırları içerisinde karbon ayak izi, su ayak izi ve çevresel sürdürülebilirliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Karbon ayak izinin değerlendirilmesi üç farklı yöntem ile gerçekleştirilmiştir. Gaz konsantrasyonu verileri ile hesaplama yönteminde; karbon ayak izi fonksiyonel birim başına K1, K2, K3 için sırasıyla 2,2, 3,4 ve 3,0 kg CO2 eşdeğerliği elde edilmiştir. IPCC’nin geliştirmiş olduğu Tier-1 yöntemi ile N2O, CH4 ve CO2 emisyonları ayrı ayrı hesaplanmış ve toplam kg CO2 eşdeğerliği cinsinden belirtilmiştir. Buna göre işletmelerde fonksiyonel birim başına 5,1 kg CO2 eşdeğerlik gaz emisyonu oluştuğu ortaya konulmuştur. Karbon ayak izinin değerlendirildiği son yöntemde CCaLC2 bilgisayar yazılımı kullanılmıştır. Yazılım sonuçlarına göre işletmelerin fonksiyonel birim başına oluşturdukları emisyonlar sırasıyla K1, K2 ve K3 için 2,3, 3,6 ve 3,1 kg CO2 eşdeğerlik olduğu ortaya konulmuştur. Çalışmanın ikinci amacı; işletmelerde su ayak izlerinin belirlenmesidir. İşletmelerin mavi su ayak izi CCaLC2 bilgisayar yazılımı ile değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre 1 kg beyaz etin üretiminde hayvanların içme suyu ve kullanım su miktarları dikkate alındığında 0,003 m3su / fonksiyonel birim elde edilmiştir. Çalışmanın diğer bir amacı olarak işletmelerin çevresel sürdürülebilirlikleri değerlendirilmiştir. Küresel ısınma potansiyeli, NH3 kullanımı, alan kullanımı ve enerji kullanımı olmak üzere 4 adet çevresel gösterge parametresi seçilmiştir. Buna göre tüm işletmeler için NH3 emisyonu ve küresel ısınma potansiyeli sürdürülemez sınırlarda gözlemlenirken alan kullanımı ve enerji kullanımı ise tüm işletmeler için sürdürülebilir sınırda olduğu gözlemlenmiştir
Güneydoğu anadolu bölgesinde rüzgâr karakteristiğinin belirlenmesi ve küçük rüzgâr türbinleri ile enerji üretim potansiyellerinin araştırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020-02-28) İpekçioğlu, Roza Gül Bencuya; Vardar, Ali; Fen Bilimleri Enstitüsü; Biyosistem Ana Bilim Dalı; 0000-0002-0211-295X
Dünyamızın ana enerji kaynağı güneştir. Sürekli devam eden doğal süreçte var olan enerji akışı dünyamızı ve varoluşu ayakta tutar. Güneşteki nükleer tepkimeler sonucunda oluşan güneş ışınlarının dünyamızla etkileşerek depolanmış ve dönüşmüş halleri farklı enerji kaynakları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu enerji kaynakları arasında yenilenebilir enerji kaynakları ise, tükenme hızından daha hızlı kendini yenileyebilmesi ile tanımlanabilir. Bu yenilenebilir enerji kaynakları; güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerji, biokütle enerjisi ve benzeri olarak sıralanabilir. Stratejik olarak enerji kaynakları ne kadar çok çeşitlendirilir ve ne kadar çok yenilenebilir enerjilerle desteklenir ise insanlık o ölçüde gelecekteki refahını garanti altına almış olacaktır. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında ise son 10 yıldaki sektör büyümesi ve yatırımlar ele alınacak olursa Rüzgâr Enerjisi ayrı bir önem kazanmaktadır. Bu çalışmanın amacı; Güneydoğu Anadolu Bölgesinde tarımsal amaçlı kullanım dikkate alınarak rüzgâr enerjisinin potansiyelini analiz etmek ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli hakkında bilimsel kaynaklarda mevcut bilgi eksikliğini azaltmak için bir adım atmaktır. Çalışmada; Güneydoğu Anadolu Bölgesinde toplam 9 şehirdeki 24 adet meteoroloji istasyonuna ait veriler, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğüne ait Rüzgâr Enerjisi Potansiyel Atlası ve uydu görüntüleri eş zamanlı olarak incelenmiş, bölgeyle ilgili çeşitli bilgiler elde edilmiştir. Bu bilgiler doğrultusunda öncelikle bölgenin rüzgâr karakteristikleri belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca bölgedeki rüzgâr karakteristikleri dikkate alınarak yatay ve dikey eksenli rüzgâr türbinlerinin muhtemel performansları irdelenmiş, elde edilecek güç ve enerji değerleri ortaya konulmuştur.
Havuç ve patatesin kurutulmasında ultrases ön işlem uygulamasının etkisinin belirlenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2019-09-04) Polat, Ahmet; İzli, Nazmi; Fen Bilimleri Enstitüsü; Biyosistem Ana Bilim Dalı; 0000-0003-1673-7165
Yapılan bu tez çalışmasında farklı dilim kalınlarındaki (2 ve 4 mm) havuç ve patates örnekleri farklı sürelerde (0, 20 ve 40 dakika) ultrases ön işlem uygulanarak kurutulmuştur. Kurutma işlemi modifiye edilmiş bir fırında 60 ve 70 °C sıcaklıklarda ve 1 m/s hava hızında gerçekleştirilmiştir. Havuç ve patates örneklerinin kurutma kinetikleri oluşturulmuş ve kurutma işlemlerinde en iyi ince tabaka kurutma modelini seçmek için 10 matematiksel model deneysel verilere uygulanmıştır. Ultrases ön işleminin havuç ve patates örneklerinin kuruma süresi ve hızı, renk, rehidrasyon, pH ve suda çözünür kuru madde (°Briks) değerleri üzerine etkisi incelenmiştir. Havuç ve patates örneklerinin tüm kurutma koşullarında artan sıcaklık, azalan dilim kalınlığı ve uygulanan ultrases ön işlem süresinin artmasıyla kuruma sürelerinde azalma meydana gelmiştir. İstatistiksel değerlendirmeler sonucunda, Midilli ve ark. modelinin diğer modellere göre havuç ve patates ürünlerinin tüm kurutma koşullarında kurutma kinetiklerini açıklamak için en uygun model olduğu tespit edilmiştir. Havuç örneklerinde en yüksek rehidrasyon oranı değeri (6,930) 60 C sıcaklıkla kurutulan 40 dakika ultrases ön işleminden geçmiş 2 mm kalınlığındaki örneklerde belirlenirken, patates örneklerinde en yüksek rehidrasyon oranı değeri (2,856) 60 C sıcaklıkla kurutulan 40 dakika ultrases ön işleminden geçmiş 4 mm kalınlığındaki örneklerde belirlenmiştir. Kurutma işlemleri sonucunda havuç ve patates ürünlerinin b* (sarılık) değerlerinde azalma tespit edilmiştir. Havuç ve patates ürünlerinde en düşük pH ve °Briks değerleri taze ürünlerde gözlemlenmiştir (p<0,05). Sonuç olarak, ultrases teknolojisi, konvektif kurutma işleminde tarım ürünlerinin kuruma süresini azaltmak ve kalite parametrelerinin korunması için uygun bir yöntem olarak kullanılabileceği belirlenmiştir.
Mikrodalga yöntemiyle bazı mantar çeşitlerinin kurutulmasında kurutma parametrelerinin belirlenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020-02-28) Hanmammadli, Çinare; İzni, Nazmi; Fen Bilimleri Enstitüsü; Biyosistem Ana Bilim Dalı; 0000-0003-0418-1200; 0000-0002-2084-4660
Yapılan tez çalışmasında, 4 farklı mantar çeşidi (istiridye, kültür, kestane ve shiitake) 3 farklı mikrodalga gücünde (100, 200 ve 300 W) kurutulmuştur. Mantar örneklerinin kurutma kinetikleri incelenmiş ve kurutma davranışlarını en iyi açıklayan ince tabaka kurutma modelini seçmek için 10 farklı matematiksel model deneysel verilere uygulanmıştır. Ayrıca, mantar örneklerinin renk değişimleri ve rehidrasyon oranı değerleri analiz edilmiştir. Deney sonuçları incelendiğinde, en kısa kuruma süresi 27 dakika ile kestane mantarının 300 W mikrodalga gücünde kurutulduğu uygulamada görülmüştür. Mikrodalga gücünün azalmasıyla ürünlerin kurutma sürelerinin arttığı gözlemlenmiştir. İstatistiksel hesaplamalar sonucunda, 300 W mikrodalga gücünde kurutulan kültür mantarının kurutma kinetiklerini en iyi açıklayan modelin Page modeli olduğu tespit edilirken diğer kurutma uygulamaları için ise Midilli ve ark. modeli olduğu bulunmuştur. Kurutmanın etkisi ile tüm taze mantar örneklerinin L*değerlerinde azalma gözlenmiştir (p<0,05). En yüksek rehidrasyon değerleri 100 W mikrodalga gücünde kurutulan kültür ve shiitake mantar örneklerinde tespit edilmiştir. Sonuç olarak mikrodalga kurutma yönteminin istiridye, kültür, kestane ve shiitake mantarının kurutulmasında uygulanabilir bir yöntem olduğu görülmüştür.
Türkiye koşullarında güneş panelleri için optimum sabit ve ayarlanabilir eğim açılarının belirlenmesi üzerine bir araştırma
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020-02-28) Aydın, Merve; Vardar, Ali; Fen Bilimleri Enstitüsü; Biyosistem Ana Bilim Dalı; 0000-0001-8207-4617
Dünya hem kendi ekseni etrafında günlük dönüşünü tamamlarken hem de güneşin etrafındaki dönüşünü tamamlamaktadır. Dünya elips şeklinde bir yörünge üzerindeki bu hareketini 365 gün 6 saatte tamamlamaktadır. Elips şeklinde izlenilen bu yörüngeden dolayı yıl içerisinde güneşin doğuş ve batış saatleri ile güneş ışınımlarının yeryüzüne düşme açıları değişmektedir. Güneş enerjisinden maksimum düzeyde yararlanılmak istenildiğinde ise enerji üretiminde kullanılan panellerin konum açılarının güneş ışınımına dik bir şekilde ayarlanması gerekmektedir. Güneş, en temel yenilenebilir enerji kaynağıdır. Bunun yanı sıra birçok enerji türünün de kaynağı olarak dünyaya tükenmeyen ve çevre dostu bir enerji sağlamaktadır. Bu sınırsız enerjiden yararlanmanın yollarından biri de; üzerine düşen güneş ışınımları sayesinde elektrik üreten fotovoltaik hücreler ve paneller kullanmaktır. Bu sistemlerde, güneş ışınımından maksimum düzeyde verim elde edebilmek için sabit ve izleyici güneş paneli sistemlerinden yararlanılmaktadır. Bu eğim, bölgenin coğrafi konumuna ve mevsimlere göre değişkenlik göstermektedir. Bölgede, yıl içerisindeki mevsimlere bağlı olarak da optimum eğim açısı hesaplanarak güneş ışığından elde edilen enerji miktarının artması sağlanabilmektedir. Bu çalışmada; 36° - 42° kuzey enlemleri içerisinde yer alan ülkemizin farklı coğrafi bölgelerinde bulunan 13 ili (Ankara, Bursa, Edirne, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya, Muğla, Sinop, Van) için yatay düzeleme gelen aylık, mevsimsel ve yıllık bazda güneş paneli performanslarını en üst düzeye çıkarmak amacıyla optimum panel açıları belirlenmiştir. Sonuçlar istatistiksel karşılaştırma metotları, belirlilik katsayısı, bağıl hata yüzdesi, sapma hatası, ortalama karekök hatası ve t-istatistik olmak üzere 5 farklı istatistik yöntemi ile karşılaştırılmıştır.

Browse

Browsing by Department "Biyosistem Ana Bilim Dalı"